Een negatief zelfbeeld kan de (leer)ontwikkeling in de weg zitten. Leerproblemen en leerstoornissen kunnen echter ook de oorzaak zijn van het negatieve zelfbeeld. Immers: weinig vooruitgang kan leiden tot verlies aan zelfvertrouwen, gevolgd door verlies aan controle en gevoelens van hulpeloosheid. Dit kan op diens beurt leiden tot een negatief zelfbeeld wat weer invloed kan hebben op de vooruitgang. In beide gevallen kan het leiden tot minder functioneren, bijvoorbeeld in een schoolsituatie en/of in een behandelsetting.
Kenmerken van een negatief zelfbeeld kunnen zijn:
- Sterk verlangen naar goedkeuring;
- Angst om negatief beoordeeld te worden;
- Onzekerheid;
- Hoge mate van zelfkritiek;
- Gevoelig voor kritiek van anderen;
- Gevoelens van waardeloosheid - niet de moeite waard zijn;
- Denken dat anderen beter/belangrijker zijn;
- Het gevoel hebben niks te kunnen, niet trots zijn op jezelf;
- Somberheid.